Sąd opiekuńczy działa przede wszystkim profilaktycznie przez zapobieganie skutkom niewłaściwego lub nienależytego wykonywania władzy rodzicielskiej.
Poza środkami najbardziej drastycznymi, np. w postaci pozbawienia władzy rodzicielskiej, sąd może wydać inne różnorodne zarządzenia należące do kategorii ograniczeń władzy rodzicielskiej.
Sąd opiekuńczy powinien przede wszystkim działać profilaktycznie przez zapobieganie skutkom niewłaściwego lub nienależytego wykonywania władzy rodzicielskiej.
Nienależytym wykonywaniem władzy rodzicielskiej jest zarówno zawinione, jak i niezawinione niewłaściwe postępowanie rodziców.
Nienależyte wykonywanie władzy rodzicielskiej to również decyzja rodziców, która jest wadliwa i stwarza zagrożenie dla dobra dziecka, np. rodzice odmawiają zgody na zabieg. W szczególności wyróżnia się zarządzenia z pozostawieniem dziecka w środowisku rodzinnym oraz zarządzenia skutkujące umieszczeniem dziecka w pozarodzinnym środowisku.
Sąd opiekuńczy może w szczególności zobowiązać rodziców oraz małoletniego do określonego postępowania lub skierować rodziców do placówek albo specjalistów zajmujących się terapią rodzinną, poradnictwem lub świadczących rodzinie inną stosowną pomoc z jednoczesnym wskazaniem sposobu kontroli wykonania wydanych zarządzeń, np. poprzez składanie przez rodziców określonych sprawozdań, zasięganie informacji ze szkoły o postępach w nauce.
Sąd opiekuńczy może określić, jakie czynności nie mogą być przez rodziców dokonywane bez zezwolenia sądu, albo poddać rodziców innym ograniczeniom, jakim podlega opiekun, np. zmiana szkoły.
Ponadto, sąd może poddać wykonywanie władzy rodzicielskiej stałemu nadzorowi kuratora sądowego.
Kurator ma obowiązek wykonywać czynności zlecone przez sąd opiekuńczy i z dokonanych czynności składać sądowi sprawozdania .Sąd opiekuńczy może ponadto zarządzić odseparowanie dziecka od rodziców i umieścić w środowisku pozarodzinnym poprzez skierowanie małoletniego do organizacji lub instytucji powołanej do przygotowania zawodowego albo do innej placówki sprawującej częściową pieczę nad dziećmi np. umieszczenie dziecka w internacie lub zarządzić umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej.
Ten ostatni środek będzie miał zastosowanie przy wszelkiego rodzaju przejawach wykolejenia rodziców, np. nałogowy alkoholizm.
W wypadku umieszczenia małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej, sąd opiekuńczy zawiadamia o wydaniu orzeczenia właściwą jednostkę organizacyjną pomocy społecznej, która udziela rodzinie dziecka odpowiedniej pomocy i składa sądowi opiekuńczemu sprawozdania dotyczące sytuacji rodziny i udzielanej pomocy, w terminach określonych przez sąd, a także współpracuje z kuratorem sądowym.
Sąd opiekuńczy, ze względu na okoliczności uzasadniające umieszczenie małoletniego w rodzinie zastępczej albo w placówce opiekuńczo-wychowawczej, może także ustanowić nadzór kuratora sądowego nad sposobem wykonywania władzy rodzicielskiej nad małoletnim.
Adwokat Ilona Cebo-Kubiczek, Kancelaria Adwokacka ul. Graniczna 12 lok 101, Dąbrowa Górnicza
Tagi: prawo rodzinne
