Przyczyny uzasadniające zastosowanie trybu natychmiastowego rozwiązania umowy o pracę z pracownikiem bez wypowiedzenia.

W związku z licznymi wątpliwościami, które pojawiają się wśród klientów mojej kancelarii dotyczącymi interpretacji art. 52 par 1 kodeksu pracy, poniżej przedstawiam przykłady zachowań pracownika, które mogą skutkować zwolnieniem z pracy na podstawie art.52.par 1 k. p.

Następujące przyczyny uzasadniają zwolnienie pracownika w trybie natychmiastowym: pracownik dopuścił się ciężkiego naruszenia podstawowych obowiązków pracowniczych ,w czasie trwania umowy o pracę, pracownik popełnił przestępstwo, które uniemożliwia dalsze zatrudnianie go na zajmowanym stanowisku, pod warunkiem, że przestępstwo jest oczywiste lub zostało stwierdzone prawomocnym wyrokiem, pracownik ze swojej winy utracił uprawnienia konieczne do wykonywania pracy na zajmowanym stanowisku.

1. Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych. Warto zaznaczyć, że nie każde naruszenie obowiązków pracowniczych może być uznane za ciężkie, czyli takie, które uzasadnia rozwiązanie umowy o pracę bez wypowiedzenia. Jako przykłady ciężkich naruszeń można przytoczyć: nieusprawiedliwioną nieobecność w pracy, spożywanie alkoholu w miejscu pracy, stawienie się do pracy w stanie nietrzeźwości, zniszczenie mienia, kradzież czy na przykład działanie na szkodę pracodawcy, nieprzestrzeganie przez pracownika przepisów bhp .Ciężkie naruszenie obowiązków pracowniczych może polegać zarówno na działaniu, jak i na zaniechaniu pewnych czynności. Ważne jest to, że naruszenie obowiązków musi być umyślne i następuje z winy pracownika. W orzecznictwie Sądu Najwyższego wskazuje się, że przyczyną, która uzasadnia rozwiązanie z pracownikiem umowy o pracę w trybie art. 52 § 1 pkt 1 kodeksu pracy może być także zawinione i bezprawne zachowanie pracownika, które może powodować samo zagrożenie interesów pracodawcy. To pracodawca ma udowodnić, że doszło do ciężkiego naruszenia obowiązków pracowniczych. Może w tym celu przeprowadzić postępowanie wyjaśniające okoliczności, w których doszło do naruszenia.
2. Popełnienie przestępstwa. Nie każde popełnione przez pracownika przestępstwo będzie stanowiło podstawę do rozwiązania z nim stosunku pracy. Po pierwsze, musi zostać popełnione w trakcie trwania stosunku pracy. Po drugie, musi być albo oczywiste, albo stwierdzone prawomocnym wyrokiem sądu. Po trzecie charakter popełnionego przestępstwa musi dyskwalifikować pracownika do pracy na danym stanowisku. Przykładem takich przestępstw może być, kradzież mienia pracodawcy przez pracownika magazynu czy spowodowanie wypadku drogowego przez pracownika, zatrudnionego na stanowisku kierowcy dostawcy.
3. Utrata uprawnień kierowniczych do zajmowanego stanowiska. Utrata uprawnień do zajmowania stanowiska pracy musi być zawiniona przez pracownika. Zastosowania trybu z art. 52 kodeksu pracy nie uzasadnia utrata uprawnień spowodowana, na przykład, stanem zdrowia pracownika. Typowym przykładem, kiedy utrata uprawnień może stanowić podstawę do wypowiedzenia umowy o pracę w trybie natychmiastowym, jest utrata prawa jazdy przez zawodowego kierowcę czy zakaz wykonywania zawodu przez lekarza, orzeczony jako środek karny w postępowaniu karnym. O rozwiązaniu umowy o pracę bez wypowiedzenia z winy pracownika decyduje sam pracodawca, dlatego to na nim spoczywa obowiązek sprawdzenia, czy zachodzą podstawy do zastosowania tego trybu. Pracodawca powinien rozważyć ten sposób rozwiązania umowy, gdyż jest on najbardziej dotkliwy dla pracownika. Informacja o sposobie rozwiązania umowy o pracę jest wpisywana do świadectwa pracy, a poza tym pracownik traci większość uprawnień. W przypadku, kiedy pracodawca zdecyduje się na rozwiązanie umowy w trybie art. 52 kodeksu pracy, powinien pamiętać o tym, żeby zachować wszystkie warunki, które są konieczne w tym przypadku.W razie niezachowania któregoś z tych warunków, w przypadku odwołania pracownika, sąd będzie mógł uznać takie wypowiedzenie za niezgodne z prawem, co może mieć dla pracodawcy negatywne konsekwencje.

Adwokat Ilona Cebo-Kubiczek

Kancelaria Adwokacka Dąbrowa Górnicza, Ul. Graniczna 12 lok. 101