Klienci mojej kancelarii , z którymi rozmawiam o podziale majątku dorobkowego (wspólnego) po rozwodzie pytają o kwestię podziału mieszkania i kredytu wziętego na jego zakup. Otóż, gdy małżonkowie razem podpisali w banku umowę o kredyt, to fakt, że się rozwiedli nie powoduje, że przestają być dłużnikami banku. Są nimi nadal. I za spłacanie tego długu ex-małżonkowie są odpowiedzialni w całości razem.
Sąd dzieląc majątek dorobkowy dzieli tylko aktywa, nie dzieli natomiast zobowiązań, kredytów.
Sąd dokonujący podziału majątku nie nakazuje jednemu z byłych małżonków spłacenie kredytu zwalniając z tego obowiązku drugiego z małżonków, nawet w sytuacji, gdy mieszkanie w drodze wyroku przypada tylko jednemu z nich . Jeśli dochody jednego z małżonków są duże bank może zgodzić się na przejęcie przez tego małżonka całego kredytu (przejęcie długu).
Wówczas małżonkowie zawierają porozumienie (na podstawie umowy oraz przepisów art. 519 i nast. KC), na podstawie którego jeden z małżonków otrzymuje całą nieruchomość oraz tym samym cały kredyt do spłaty. Należy jednak pamiętać, że dla skuteczności porozumienia konieczna jest zgoda banku, na którą nie ma wpływu sąd dokonujący podziału majątku.
Często zdarza się tak, że w wyniku podziału majątku mieszkanie staje się własnością jednego z małżonków, a kredyt wciąż obciąża byłych małżonków łącznie. Taka sytuacja jest mało komfortowa dla małżonka bez nieruchomości a nadal obciążonego kredytem. Wszystko jest dobrze gdy ex-małżonek spłaca kredyt. Jednak taka sytuacja może generować problemy, gdy małżonek będący właścicielem mieszkania i obiecujący uprzednio, że będzie spłacał kolejne raty kredytowe przestaje to robić.
Formalnie ex-małżonek nie będący już właścicielem mieszkania nadal jest dłużnikiem banku, gdyż wiąże go z bankiem umowa kredytowa, a bank – wierzyciel ma prawo zwrócić się o spłatę także do niego i były małżonek nie może się zasłaniać orzeczeniem sądu o podziale majątku. Przy zaprzestaniu spłacania kolejnych rat kredytowych bank może uzyskać tytuł wykonawczy i egzekwować dług również i od tego małżonka, przed komornikiem.
Małżonek nie będący już właścicielem mieszkania a windykowany przez bank, może wystąpić do sądu w odrębnym postępowaniu i domagać się zwrotu wpłaconych pieniędzy na zasadzie roszczenia regresowego. Podstawą takiego żądania będzie orzeczenie sądu o podziale majątku, brak istnienia wspólności ustawowej małżeńskiej i dokonana spłata zadłużenia.
ADWOKAT ILONA CEBO-KUBICZEK
KANCELARIA ADWOKACKA Ul. GRANICZNA 12 DĄBROWA GÓRNICZA