Sprawy o unieważnienie małżeństwa są to sprawy, w których jeden z małżonków wnosi o stwierdzenie nieważności zawarcia małżeństwa. W odróżnieniu od rozwodu, w którym związek małżeński jest rozwiązywany z powodu określonych przyczyn, w przypadku unieważnienia małżeństwa sąd orzeka, że małżeństwo nigdy nie powstało. Oznacza to, że małżeństwo jest uznawane za nieważne od samego początku.
Przyczyny unieważnienia małżeństwa są określone w Kodeksie rodzinnym i opierają się na tym, że małżeństwo nie spełniało wymogów formalnych, które muszą być spełnione przy zawieraniu związku małżeńskiego. Przykładowe przyczyny unieważnienia małżeństwa to:
Aby unieważnić małżeństwo, należy wnieść odpowiedni pozew do sądu. W toku postępowania sąd zbiera dowody i podejmuje decyzję, czy unieważnić małżeństwo, czy też nie. Unieważnienie małżeństwa może mieć wpływ na sytuację prawno-materialną małżonków, np. na kwestie majątkowe czy alimentacyjne.
