Opieka naprzemienna w praktyce polega na tym, iż po rozwodzie dziecko mieszka u jednego, jak i u drugiego rodzica w porównywalnych i powtarzających się okresach. Przykładowo dziecko może na przemian w jednym tygodniu mieszkać u mamy, a w kolejnym u taty; w jednym miesiącu wakacyjnym u jednego z rodziców, w drugim – u drugiego. Sądy orzekają o takim sposobie wykonywania władzy rodzicielskiej, jeżeli jest to zgodne z dobre dziecka .
Rodzice pomimo rozwodu powinni umieć się porozumieć, by ten rodzaj opieki mógł być stosowany. Trudno sobie również wyobrazić realizację opieki naprzemiennej, gdy rodzice mieszkają w znaczenie oddalonych od siebie miejscowościach. Obecnie samo pojęcie opieki naprzemiennej nie jest wprost określone w KRO /kodeks rodzinny i opiekuńczy/. Funkcjonuje jednak w obrocie prawnym. Posługuje się nim ustawa z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci . Zgodnie z nią, w przypadku gdy dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obydwojga rodziców rozwiedzionych, żyjących w separacji lub żyjących w rozłączeniu sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach, kwotę świadczenia wychowawczego ustala się każdemu z rodziców w wysokości połowy kwoty przysługującego za dany miesiąc świadczenia wychowawczego.
Podobna regulacja zawarta jest również w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 30 maja 2018 r. w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu „Dobry start” (które określa zasady przyznawania kwoty 300 zł na wyprawkę szkolną).W doktrynie przyjmuje się, iż przepisy KRO, choć wprost nie definiują opieki naprzemiennej, to umożliwiają jej stosowanie na podstawie art. 58 § 1 oraz § 1a. Sąd może zatem orzec o wspólnym wykonywaniu władzy rodzicielskiej zarówno w przypadku przedstawienia pisemnego porozumienia, jak i w braku takiego wniosku. Decydującym czynnikiem jest tu dobro dziecka. Na możliwość orzeczenia takiej opieki wskazuje art. 598 KPC. Istnieje również pogląd przeciwny, który podkreśla brak odpowiednich regulacji dla orzekania przez sądy opieki naprzemiennej .Z powodu licznych wątpliwości w tym zakresie zdecydowano się na przedmiotowe zmiany .Zgodnie z projektowaną nowelizacją sąd będzie mógł powierzyć wykonywanie władzy rodzicielskiej obojgu rodzicom oraz określić, iż dziecko będzie mieszkać z każdym z rodziców w powtarzających się okresach.
ADWOKAT
ILONA CEBO-KUBICZEK
