Zgodnie z przepisami Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego, każde z rodziców posiada obowiązek alimentacyjny wobec dziecka. Zatem otrzymanie alimentów jest prawem dziecka, a ich zapłata jest obowiązkiem rodzica.
W praktyce najczęściej alimenty na dziecko płaci ojciec, podczas gdy matka jest tym rodzicem, który na co dzień opiekuje się małoletnim.
Świadczenie alimentacyjne stanowi zasadniczo budżet na utrzymanie i wychowanie małoletniego. Jednak alimenty należą się również dziecku dorosłemu, aż do momentu, kiedy będzie w stanie samodzielnie się utrzymać.
Kwota alimentów stanowi wypadkową uzasadnionych potrzeb dziecka, czyli uprawnionego do alimentów oraz możliwości finansowych zobowiązanego do alimentacji, najczęściej ojca dziecka.
Należy pamiętać, że do podstawowych potrzeb dziecka wlicza się nie tylko koszt związany z zaspokojeniem jego potrzeb indywidualnych, ale również koszt utrzymania całego gospodarstwa domowego. Oznacza to, że na kwotę alimentów będzie składać się także opłata za czynsz, opłata za media, opłata za internet, opłata za zakup środków czystości, a nawet rata kredytu hipotecznego.
Takie opłaty przelicza się na jednego członka gospodarstwa domowego. Do uzyskanej sumy należy dodać również opłaty związane z wydatkami dotyczącymi samego dziecka. Będą to między innymi koszty zakupu:
Uzasadnionymi kosztami mogą okazać się również wydatki ponoszone na szkołę czy żłobek, na zajęcia dodatkowe, na korepetycje, na prezenty urodzinowe, na wyjazdy zagraniczne czy wycieczki szkolne i tak dalej.
Główna zasada jest taka, że dziecko ma prawo żyć na takim samym poziomie, jak jego rodzic.
Jeśli więc ten podróżuje za granicę i mieszka w lokalu o wysokim standardzie, dziecko również ma do tego prawo, a jeżeli matkę nie stać na zapewnienie warunków wychowania uprawnionego, może wnieść pozew o alimenty, które jej to umożliwią.
Wielu zobowiązanych do alimentacji zastanawia się, czy ojciec płacący alimenty ma prawo wglądu do wydatków dziecka, na które płaci alimenty.
Chociaż zgodnie z przepisami, ojciec płacący świadczenie alimentacyjne ma prawo żądać od matki dziecka rozliczenia wydatków na dziecko, to jednak nie istnieją żadne prawne instrumenty, które zmusiłyby kobietę do ujawnienia faktycznie ponoszonych kosztów utrzymania dziecka. Matka może przedstawić takie wyliczenia dobrowolnie, ale w praktyce robi to bardzo rzadko.
Najlepszym uważam sposobem jest wniesienie pozwu o obniżenie alimentów lub pozwu o uchylenie obowiązku alimentacyjnego.
Prawem ojca płacącego alimenty jest utrzymywanie kontaktów z dzieckiem, o ile te nie zostały mu przez sąd ograniczone lub zakazane. Tak naprawdę, utrzymywanie kontaktów z dzieckiem jest równocześnie prawem i obowiązkiem stron.
Realizacja kontaktów z dzieckiem może odbywać się poprzez:
Jeśli jest to zgodne z dobrem dziecka, rodzic niezamieszkujący z dzieckiem, płacący na nie alimenty, może ubiegać się o prawo do kontaktów. Równocześnie dziecko ma prawo takich kontaktów odmówić, jeśli przykładowo boi się ojca.
Częściej jednak dochodzi do sytuacji, że dziecko nie chce spotykać się z ojcem na skutek manipulacji. Matka może negatywnie nastawiać dziecko do ojca, przez co małoletni nie zechce realizować z nim kontaktów.
W takiej sytuacji, choć dziecko ma prawo odmówić spotkań z ojcem, ojciec płacący alimenty ma też prawo podjąć stosowne kroki prawne w celu umożliwienia mu realizacji kontaktów, składając np. wniosek o ustalenie kontaktów z dzieckiem.
ILONA CEBO-KUBICZEK KANCELARIA ADWOKACKA DĄBROWA GÓRNICZA UL. GRANICZNA 12 lok 101