W skład spadku wchodzą nie tylko aktywa, ale i długi spadkodawcy.
W razie prostego przyjęcia spadku spadkobierca ponosi odpowiedzialność za długi spadkowe bez ograniczenia z całego swego majątku.
Przy przyjęciu spadku z dobrodziejstwem inwentarza, spadkobiercy odpowiadają nadal całym swoim majątkiem, do wysokości jednak wartości uzyskanego spadku. Oznacza to, że jeżeli wartość długów, jest wyższa niż aktywów – spadkobierca nie ponosi odpowiedzialności za długi.
Do chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe. Oznacza to, że wierzyciele mogą skierować roszczenia do wybranego spadkobiercy (np. tego który ma najlepszą sytuację finansową) i ściągnąć z niego całość długu. Jednakże w takiej sytuacji spadkobierca , który spełnił świadczenie, może żądać zwrotu od pozostałych spadkobierców w częściach, które odpowiadają wielkości ich udziałów.
Od chwili działu spadku spadkobiercy ponoszą odpowiedzialność za długi spadkowe w stosunku do wielkości udziałów.
Do chwili działu spadku wraz ze spadkobiercami solidarną odpowiedzialność za długi spadkowe ponoszą także osoby, na których rzecz spadkodawca uczynił zapisy windykacyjne , jednak ta odpowiedzialność jest ograniczona do wartości przedmiotu zapisu windykacyjnego według stanu i cen z chwili otwarcia spadku.
W tym miejscu należy wspomnieć o planowanych zmianach w prawie spadkowym w zakresie reguł odpowiedzialności za długi spadkowe – stosowna zmiana ustawy została uchwalona przez Sejm w lutym bieżącego roku, a przepisy prawdopodobnie wejdą w życie jeszcze przed końcem 2015r.
Zmiana przepisów polega na wprowadzeniu – jako zasady – odpowiedzialności za długi spadkowe z tzw. dobrodziejstwem inwentarza (tj. do wysokości wartości aktywów spadkowych), w miejsce obowiązującej wcześniej zasady odpowiedzialności nieograniczonej. Brak oświadczenia spadkodawcy w przedmiocie przyjęcia bądź odrzucenia spadku w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym dowiedział się on o tytule swego powołania jest jednoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza.
Jeżeli spadek przypada kilku spadkobiercom, stają się oni współwłaścicielami majątku spadkowego w częściach ułamkowych , proporcjonalnie do ich udziałów w spadku.
Dział spadku może nastąpić bądź na mocy umowy między wszystkimi spadkobiercami, jeśli są zgodni co do sposobu zniesienia współwłasności , bądź na mocy orzeczenia sądu na żądanie któregokolwiek ze spadkobierców. Jeżeli do spadku należy nieruchomość, umowa o dział powinna być zawarta w formie aktu notarialnego.
Postępowanie w przedmiocie działu spadku prowadzone jest w trybie nieprocesowym, przez sąd spadku, którym jest co do zasady sąd ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy, sąd miejsca położenia majątku spadkowego lub jego części (w przypadku braku możliwości ustalenia ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy) albo sąd rejonowy dla m.st. Warszawy (w braku możliwości ustalenia właściwości miejscowej dwóch poprzednich sądów).
Od tej zasady istnieją jednak odstępstwa, możliwe jest przekazanie sprawy do rozpoznania sądowi rejonowemu, w którego okręgu znajduje się spadek lub jego znaczna część albo sądowi rejonowemu, w którego okręgu mieszkają wszyscy współspadkobiercy.
Sądowy dział spadku powinien obejmować cały spadek. Jednakże z ważnych powodów może być ograniczony do części spadku.
Z dokonaniem działu spadku ustaje wspólność majątku spadkowego jaka powstaje w wyniku nabycia spadku przez kilku spadkobierców , a poszczególnym spadkobiercom przypadają określone aktywa spadkowe ( np. określona suma pieniężna , samochód , nieruchomość lub w niej udział, itp.).
Na podstawie działu spadku nie jest możliwy podział długów spadkowych wchodzących w skład spadku, a jedynie podział aktywów wchodzących w skład spadku. Przeczytaj także artykuł – Stwierdzenie nabycia spadku
Ilona Cebo-Kubiczek
ADWOKAT DĄBROWA GÓRNICZA
Tagi: spadek
